TRƯỜNG THCS PHÙ ỦNG TUYÊN TRUYỀN TÁC HẠI CỦA HÚT THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ ĐỐI VỚI SỨC KHỎE CON NGƯỜI

Kính thưa các thầy giáo, cô giáo !

Các em học sinh thân mến!

Mỗi người chúng ta, ai cũng biết được rằng hút thuốc lá là việc làm ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người. Nó có thể gây ra bệnh về phổi, gan, tim.Khoa học và thực tế đã chứng minh rằng, nếu một người hút thuốc lá thường xuyên trong vòng nhiều năm thì tuổi thọ sẽ giảm đi rất nhiều so với những người không hút thuốc lá.Tuy nhiên, họ vẫn bất chấp hút mặc dù có lo sợ.Đây luôn là vấn đề khiến nhiều người khó hiểu. Và hiện nay, một vấn nạn đau đầu nữa của thuốc lá mà chúng ta phải kể đến chính là việc hút thuốc lá điện tử của các bạn học sinh: nhiều cô cậu tuy còn đang ở độ tuổi vị thành niên nhưng trên tay và miệng phì phèo điếu thuốc, thậm chí có những bé trai chưa đến mười tuổi nhưng đã tập tành hút thuốc. Khói thuốc thật sự đã xâm nhập và len lỏi vào không gian trường học, trong đó có trường THCS Phù Ủng.

Vậy thuốc lá điện tử là gì?Thuốc lá điện tử còn được gọi tên khác như Vape, là thiết bị điện tử cầm tay, sử dụng pin để làm nóng dung dịch điện tử có chứa nicotine và các chất hóa học khác, tạo ra các hạt khí dung (còn gọi là aerosol hay sol khí) cho người dùng hít vào. Thuốc lá điện tử len lỏi vào trường học bằng cách giả dạng son môi, USB, bút, hoặc dạng hình khẩu súng…với nhiều hương vị hấp dẫn như vani, nước hoa, gà rán, hoa quả (chuối, xoài, dâu, cam, táo, nho), kẹo (như kẹo anh đào, kẹo bông gòn, kẹo chocolate, bạc hà)... Nó được ví như "cạm bẫy hương vị".

Thực trạng tại trường THCS Phù Ủng cho thấy, đa số học sinh đều có ý thức thực hiện tốt nội quy, quy định của trường lớp.Tuy nhiên, có một bộ phận học sinh đã tiếp cận và sử dụng thuốc lá điện tử dưới nhiều hình thức, trong đó có cả việc buôn bán và trực tiếp sử dụng.Sự việc này rải rác ở các lớp từ 6 đến 9.Cụ thể như ở lớp 7C có các em sau: Đặng Minh, Trần Tuấn, Kim Anh, Thảo, Thuận, Đặng Việt Anh, Hiếu… Các em này đã được Ban giám hiệu trực tiếp triệu tập phụ huynh đến nhà trường để xử lí vi phạm. Nếu tái phạm thì ban công an các cấp sẽ vào cuộc làm việc, xử lí. Các em tụ tập sử dụng thuốc lá điện tử ở nhà khi không có sự giám sát của gia đình, hay giờ ra chơi tìm nơi vắng người để hút như khu nhà tập thể cũ, chân cầu thang, nhà vệ sinh…; thậm chí, một số học sinh còn tranh thủ đi học sớm để hút ở bên ngoài cổng trường khi chưa đến giờ vào lớp.

Có nhiều nguyên nhân khiến thuốc lá điện tử du nhập vào giới trẻ, trong đó có trường học. Về phía khách quan, thuốc lá điện tử được bán rộng rãi thông qua các kênh quảng cáo. Rất nhiều chiến dịch quảng cáo, tiếp thị sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng của các công ty thuốc lá nhằm vào thanh thiếu niên.Các chiến dịch quảng cáo này thường tạo các hình ảnh sành điệu, thời thượng và vui vẻ khi sử dụng thuốc lá điện tử. Nhiều hình thức quảng cáo đa dạng đã được sử dụng, như: tiếp thị thông qua mạng xã hội zalo, Instagram, Facebook…; tiếp thị thông qua người nổi tiếng và có ảnh hưởng; tiếp thị thông qua các chương trình tài trợ cho các lễ hội, sự kiện âm nhạc, thể thao.Các công ty thuốc lá sử dụng các kênh bán hàng đa dạng để người tiêu dùng, đặc biệt là thanh thiếu niên dễ dàng mua và dùng thử sản phẩm.Thuốc lá điện tử được thiết kế ấn tượng, đa dạng về màu sắc và hình dạng, kết hợp nhiều tính năng sử dụng tiện lợi để hấp dẫn giới trẻ. Rất nhiều sản phẩm được thiết kế như những đồ dùng học tập (bút, USB,..), dây đeo cổ, đồng hồ đeo tay, cây son môi…nên giáo viên và cha mẹ không biết vì không nhận dạng được. Nhiều bố mẹ đi làm ăn xa, để con ở nhà cho ông bà hoặc tập trung quá nhiều vào việc kiếm tiền nên không có thời gian quan tâm đến con cái.Bên canh đó, các biện pháp tuyên truyền, giáo dục ý thức cho học sinh về tác hại của thuốc lá điện tử chưa thực sự đem lại hiệu quả, chưa sâu rộng và thiết thực.Về phía chủ quan, các em học sinh đều cho rằng, hút thuốc lá là thú vui, thỉnh thoảng mới hút thì sẽ không ảnh hưởng gì mà trông còn ngầu, thể hiện của sự trưởng thành, chín chắn.Hay nói đúng hơn, các em đang có tâm lý muốn học làm người lớn, muốn thể hiện cái tôi cá nhân của mình cho mọi người thấy.Các em muốn thể hiện mình đã là người lớn, muốn ra oai với các bạn đồng trang lứa.Rất nhiều học sinh thử dùng thuốc lá điện tử là do bị bạn bè lôi kéo, bởi tâm lý e ngại mất bạn, sợ không hòa đồng với bạn bè, sợ bị cô lập trong nhóm bạn…một số còn do thiếu bản lĩnh, thiếu kỹ năng sống. Hay ngay trong cuộc sống, trong gia đình có những người nghiện thuốc lá, làm cho các bạn trẻ học theo những ‘tấm gương’ đó.Ngoài ra, các em chưa ý thức, chưa thấy hết được những tác hại của việc hút thuốc đối với bản thân cũng như với mọi người xung quanh.

     Nhiều người vẫn lầm tưởng rằng thuốc lá điện tử (hay còn gọi là vape) an toàn hơn thuốc lá truyền thống, nhưng một nghiên cứu mới đây cho thấy thuốc lá điện tử gây ra những hậu quả nghiêm trọng về mọi mặt, đặc biệt là đối với sự phát triển toàn diện của học sinh. Nạn nhân đầu tiên của chất nicotin là não bộ. Sử dụng nicotine lâu dài làm kìm hãm sự phát triển của não , ảnh hưởng đến khả năng nhớ, tập trung chú ý và học tập, do vậy đặc biệt tác động đối với trẻ em. Do não bộ của con người phát triển từ khi sinh ra cho đến khi 25 tuổi, thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử dễ dàng bị nghiện nicotine hơn, ảnh hưởng tới sức khỏe cũng xảy ra sớm hơn và trầm trọng hơn. Nicotin và diacetyl-một chất tạo hương- được tìm thấy trong một số sản phẩm thuốc lá điện tửlàm  tăng nguy cơ mắc bệnh lý đường hô hấp như: viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, bệnh viêm phổi lipoid,  hội chứng tổn thương phổi cấp, suy giảm chức năng phổi. Các em  hút thuốc lá điện tử sẽ khiến tăng huyết áp về lâu về dài, nghĩa là đã tự đặt mình vào hiểm họa nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ. Ngoài việc gây nghiện cao, nicotine làm tăng nguy cơ gây ung thư thông qua tăng sinh tế bào, mất cân bằng oxy hóa, gây chết tế bào và đột biến DNA, cũng như sự phát triển của khối u. Các thiết bị trong thuốc lá điện tử có thể hỏng, lỗi và phát nổ gây ra các chấn thương, bỏng nghiêm trọng (miệng, mặt, cổ, mắt, mũi, xương hàm, cổ). Chẳng những ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân, hút thuốc lá điện tử còn ảnh hưởng đến những người xung quanh đó. Bằng chứng cho thấy có sự phơi nhiễm nicotine ở những người không sử dụng thuốc lá tiếp xúc với khói từ thuốc lá điện tử.Các triệu chứng thường gặp ở người tiếp xúc thụ động với thuốc lá điện tử gồm khó thở, kích ứng mắt, nhức đầu, buồn nôn và đau họng hoặc kích thích họng.Trẻ em là đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất bởi khói thuốc lá điện tử.Chỉ một lượng nhỏ khói thuốc lá điện tử cũng tác động tới sự phát triển của não bộ và phổi của trẻ em. Phụ nữ có thai đặc biệt dễ bị tác động bởi nicotine trong khói thuốc lá điện tử. Các nguy cơ có thể gồm: sinh thiếu tháng, trẻ sinh ra thiếu cân, thai lưu, dị dạng phát triển não và phổi, hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Chẳng những thế, giá thành của thuốc lá điện tử khá cao, muốn mua được loại thuốc này các bạn học sinh không thể xin tiền ba mẹ nên dẫn đến tình trạng gian lận, trộm cắp. Từ những hành vi lệch lạc sẽ là con đường của tệ nạn xã hội. Thêm vào đó, thiết bị thuốc lá điện tử có rất nhiều thành phần: nhựa, pin, bảng mạch điện, lọ dung dịch…., quy trình dỡ bỏ, phân loại… nhằm tái chế hay vứt bỏ, tiêu hủy đều phức tạp và tốn kém. Nếu bị vứt bỏ dưới dạng vỡ, nát có thể phát tán ra các chất độc hại như kim loại, axit, nicotine, … gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường.   

Để đẩy lùi tình trạng hút thuốc lá điện tử trong học sinh, cần có sự quan tâm phối hợp giữa các cấp các ngành.Cơ quan chức năng nhà nước, cục thực phẩm cần quản lý chặt chẽ hơn nữa việc mua bán các loại hình thuốc lá điện tử dành cho đối tượng trẻ em. Nhà trường nên thường xuyên có những buổi học ngoại khoá để tuyên truyền, giáo dục các em học sinh tránh xa thuốc lá điện tử, cần nghiêm khắc hơn trong việc học sinh hút thuốc lá điện tử; phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện nghiêm quy định cấm bán thuốc lá phía ngoài trường học. Gia đình cần quan tâm hơn nữa đến con em mình. Không nên nuông chiều, dễ giãi với những hành vi gian lận tiền bạc, thời gian vào những việc vô bổ, ảnh hưởng đến học tập và sức khỏe. Quan trọng nhất vẫn là ở bản thân mỗi chúng ta.Các emphải hiểu rõ về tác hại của thuốc lá điện tử và tránh xa chúng; nên dành thời gian cho việc học tập, vui chơi lành mạnh; tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức đến mọi người; nhắc nhở các bậc phụ huynh, người lớn khi họ hút thuốc, nên làm gương cho giới trẻ; coi việc hút thuốc lá là hành vi không đẹp bởi nó là biểu hiện của nghiện ngập và của những con người dễ bị chi phối; tích cực tham gia các phong trào phòng chống tác hại của thuốc lá;  cùng chung tay với nhà trường trong việc đẩy lùi nạn hút thuốc lá điện tử ra khỏi học đường. Vì sức khoẻ của mọi người và của chính bản thân chúng ta, vì một môi trường  “ trong sạch- lành mạnh”: Hãy nói không với thuốc lá!

Cuộc sống này là của chúng ta.Tương lai mai sau là kết quả của những gì chúng ta làm hôm nay.Hãy tự bảo vệ mình bằng cách tránh xa những tệ nạn xã hội, tránh xa những tác nhân gây hại đến sức khỏe, ảnh hưởng việc học hành. Nói không với thuốc lá điện tử để trả lại môi trường trong sáng của học trò cũng là để giới trẻ chúng ta có được một nền tảng tốt rèn luyện và phát triển.

BÀI VIẾT: CÔ GIÁO NGUYỄN THỊ HẰNG & ĐINH THỊ HIỀN

TỔ CHỨC TUYÊN TRUYỀN:  TẬP THỂ CBGV TRƯỜNG THCS PHÙ ỦNG

TIN TỪ: TPT ĐỘI